بازتاب معراج پیامبر(ص) در شعر فارسی از آغاز تا پایان قرن هشتم

سخن گفتن در مورد عروج آسمانی آخرین سفیر الهی، اگرچه محال نیست، امّا بس مشکل می‌نماید، سفری که در جهانی فراتر از زمان و مکان اتفاق افتاده است. معراج داستان سفر انسان به عالم ملکوت است. انسانی که شاه بیت غزل آفرینش است و آفریدگار هستی پس از خلقتش خود را با صفت احسن‌الخالقین ستود. موجودی شگفت‌انگیز و دو بُعدی، از سویی آسمانی و از دیگر سو زمینی و پیوسته درصدد بازگشت به خاستگاه اصلی خویش، زیرا مرغ باغ ملکوت است نه از عالم خاک. شاعران فارسی زبان که به موضوع معراج توجه ویژه کرده‌اند. آنها با بهره‌گیری از قریحه سرشار، استعداد، درک و باورهای دینی خود و با تأثیرپذیری از قرآن کریم، اعتقادات خردپسندانه و اندیشه‌های متعالی خویش را در زمینه معراج در قالب اشعاری دلنشین و جاودانه ارائه نموده‌اند. برآنیم تا در این مقاله به منظور آشنایی بیشتر با افکار، عقاید و بینش گویندگان فارسی زبان درباره این معجزه الهی، جلوه‌هایی از تأثیرات گوناگون معراج را بر شعر فارسی نشان دهیم.